Πέντε δυσκολίες όταν γράφει κανείς την αλήθεια
Η πρώτη είναι νά 'χεις το θάρρος να γράφεις την αλήθεια.
Η δεύτερη είναι νά 'χεις τη γνώση ν' αναγνωρίζεις την αλήθεια.
Η τρίτη είναι νά 'χεις την τέχνη να κάνεις την αλήθεια χρησιμοποιήσιμη σαν ένα όπλο.
Η τέταρτη είναι νά 'χεις αρκετή κρίση, ώστε να διαλέγεις αυτούς που η αλήθεια στα χέρια τους θά 'ναι αποτελεσματική.
Και τέλος η πέμπτη δυσκολία είναι νά 'χεις την απαραίτητη πονηριά για να διαδώσεις την αλήθεια σε πολλούς.

Μπέρτολντ Μπρέχτ {1934}

1.10.13

Η επιτυχία των ...εγέρθητων σε ποσοστά

Καλό μήνα!
Ξαναδιαβάσαμε τις "Ιστορίες του κ. Κόϋνερ" προκειμένου να διαλέξουμε και αναδημοσιεύσουμε μία που να μπορεί να σχετιστεί με την εγκληματική οργάνωση των εγέρθητων.
Καταλήξαμε σ' αυτήν που δημοσιεύτηκε σ' αυτό το μπλογκ στις 19-3-2012 με τον τίτλο Επιτυχία.
Θεωρήσαμε όμως ότι χρειάζεται μιά ...«μικρή» προσαρμογή {αυτήν που θα δείτε παρακάτω}, ώστε να μην μοιάζει με "quizz"...
Ένας πολιτικός στοχαστής είδε μιά ορδή εγέρθητων να παρελαύνει σαν τα  χιτλερικά "τάγματα εφόδου" κι είπε:
- Είναι θρασύτατοι.
- Είχαν επιτυχία στις εκλογές και τις δημοσκοπήσεις χάρη στην θρασύτητά τουςτον πληροφόρησε ο συνοδός του.
Ο στοχαστής φουρκίστηκε κι είπε:
- Όχι! Είναι θρασύτατοι γιατί είχαν επιτυχία στις εκλογές και τις δημοσκοπήσεις!

10.7.13

O απεσταλμένος

Κουβέντιαζα τελευταία με τον κ. Κ. την περίπτωση του απεσταλμένου μιάς ξένης δύναμης, του κ. Χ., που επισκέφτηκε τη χώρα μας για κάτι υποθέσεις της κυβέρνησής του. Με λύπη πληροφορηθήκαμε πως, όταν γύρισε στη χώρα του, τιμωρήθηκε σκληρά μολονότι η αποστολή του είχε μεγάλη επιτυχία.
- Τον κατηγόρησαν, είπα εγώ, πως για να πετύχει στην αποστολή του δημιούργησε πολύ στενούς δεσμούς με μάς, τον εχθρό. Πιστεύετε ότι, αν δεν το έκανε αυτό, θα μπορούσε να πετύχει;
- Όχι, είπε ο κ. Κ. έπρεπε να τρώει καλά για να μπορεί να διαπραγματεύεται με τους εχθρούς του.
- Τότε λοιπόν έκανε σωστά τη δουλειά του; ρώτησα εγώ.
- Και βέβαια έκανε σωστά τη δουλειά του, αποκρίθηκε αφηρημένα ο κ. Κ. και θέλησε να μ' αποχαιρετήσει.
Μα εγώ τον κράτησα από το μανίκι
- Γιατί λοιπόν, όταν γύρισε, τού φέρθηκαν με τέτοια περιφρόνηση; ρώτησα οργισμένος.
- Φαίνεται πως συνήθισε στο καλό φαΐ, συνέχισε να κάνει παρέα με εγκληματίες κι έχασε τη σιγουριά στην κρίση του, είπε ο κ. Κ. αδιάφορα, γιαυτό αναγκάστηκαν να πάρουν μέτρα εναντίον του.
- Κι εσείς το βρίσκετε σωστό αυτό που έκαναν; έφριξα εγώ.
- Μα βέβαια, τι άλλο θέλατε να κάνουν; ρώτησε ο κ. Κ., είχε το θάρρος να αναλάβει μιά θανάσιμη αποστολή, αυτή ήταν η υπηρεσία που πρόσφερε. Πέθανε όμως πάνω στην αποστολή του. Τί έπρεπε να κάνουν λοιπόν; Αντί να τον θάψουν, να τον αφήσουν να σαπίσει και να καταπίνουν τη μπόχα;

26.1.13

Για τα Συστήματα

Για πολλά λάθη, είπε ο κ. Κ., φταίει το γεγονός ότι συνηθίζουμε να διακόπτουμε πάραπολύ λίγο ή να μη διακόπτουμε καθόλου τους ομιλητές.
Έτσι δημιουργείται μιά απατηλή ενότητα, που, επειδή είναι ενότητα, κάτι που κανείς δεν μπορεί να τ' αμφισβητήσει, μοιάζει να συμφωνεί με καθένα από τα κομμάτια της, ενώ στην πραγματικότητα τα κομμάτια είν' εκείνα που συμφωνούν με την ενότητα.
Πολλές δυσκολίες δημιουργούνται ή συνεχίζονται, επειδή μετά το ξερίζωμα μιάς κακής συνήθειας ικανοποιούμε την ανάγκη, που εξακολουθεί να υπάρχει, προσφέροντας ένα υποκατάστατο, το οποίο όμως την διατηρεί ζωντανή για πολύ καιρό.
Η απόλαυση δημιουργεί από μόνη της την ανάγκη.
Να το εξηγήσω με μιά εικόνα:
Για ανθρώπους που νοιώθουν την ανάγκη να κάθονται πολύ, επειδή είναι αδύναμοι, θα πρέπει να φτιάχνουμε τον χειμώνα πάγκους από χιόνι.
Με τον τρόπο αυτό την Άνοιξη, όταν οι νέοι έχουν μεστώσει και οι γέροι έχουν πεθάνει, να εξαφανίζονται ταυτόχρονα και οι πάγκοι, χωρίς να χρειάζεται κανένα άλλο μέτρο.

18.12.12

Ψάρια και φορολογικό σύστημα(*)

Στον κ. Κ., τον στοχαστή, πήγε ο μαθητής Τίφ και τού είπε:
- Θέλω να μάθω την αλήθεια.
- Ποιάν αλήθεια; Η αλήθεια είναι γνωστή.
Θέλεις να να μάθεις την αλήθεια για το εμπόριο ψαριών;
Ή μήπως θέλεις να μάθεις την αλήθεια για το φορολογικό σύστημα;
Αν, μαθαίνοντας την αλήθεια για το εμπόριο ψαριών, πάψεις να πληρώνεις ακριβά τα ψάρια τους, τότε δεν θα σού πουν ποτέ την αλήθεια, είπε ο κ. Κ.
- - - - - - - - - - - - - - -
(*) Ο Μπρέχτ δεν είχε βάλει τίτλο σ' αυτήν την ιστορία.
Οι εκδότες της ελληνικής έκδοσης έβαλαν ως τίτλο της το: «Για την αλήθεια».
Εμείς προτιμήσαμε κάτι πιό επίκαιρο ως τίτλο...

15.11.12

Ο κ. Κ. οδηγεί αυτοκίνητο

Ο κ. Κ. έμαθε να οδηγεί αυτοκίνητο, στην αρχή όμως, δεν τα πήγαινε πολύ καλά.
Μόλις έμαθα να οδηγώ ένα αυτοκίνητο, δικαιολογήθηκε.
Πρέπει όμως να μπορείς να οδηγείς δύο αυτοκίνητα...
Δηλαδή κι αυτό που πάει μπροστά από το δικό σου.
Μονάχα όταν παρακολουθείς κάτω από ποιές συνθήκες πορεύεται το αυτοκίνητο που πάει μπροστά σου και σταθμίζεις τα εμπόδια που αντιμετωπίζει, τότε μόνο ξέρεις πώς πρέπει να οδηγείς εσύ σε σχέση με το άλλο αυτοκίνητο.

7.11.12

Η εξυπηρέτηση των συμφερόντων

Ο βασικός λόγος που μάς υποχρεώνει να υπηρετούμε τα συμφέροντα είναι ότι ένας μεγάλος αριθμός από σκέψεις δεν είναι δυνατόν να γίνουν, γιατί είναι αντίθετες στα συμφέροντα αυτών που σκέφτονται.
Όταν δεν μπορούμε να υπηρετήσουμε τα συμφέροντα είναι ανάγκη να τα δείχνουμε και να τονίζουμε την πολλαπλότητά τους.
Μονάχα έτσι μπορεί αυτός που σκέφτεται να κάνει σκέψεις που υπηρετούν τα συμφέροντα των άλλων, γιατί πιό εύκολα μπορεί κανείς να σκέφτεται τα ξένα συμφέροντα παρά να ζει δίχως συμφέροντα.

27.10.12

Η κότα με τα τρία πόδια(*)

Ο κ. Κ. κοίταζε τη ζωγραφιά που είχε κάνει η ανεψιά του.
Έδειχνε μιά κότα που πετούσε πάνω από την αυλή.
- Γιατί η κότα έχει τρία πόδια; ρώτησε ο κ. Κ.
- Μα οι κότες δεν μπορούν να πετάξουν..., αποκρίθηκε η μικρή καλλιτέχνις,
... της χρειάζεται λοιπόν ένα τρίτο πόδι για να πάρει φόρα.
- Χαίρομαι που ρώτησα, είπε ο κ. Κ.
- - - - - - - - - - - - - - -
(*) Ο Μπρέχτ δεν είχε βάλει τίτλο σ' αυτήν την ιστορία.
Οι εκδότες της ελληνικής έκδοσης έβαλαν ως τίτλο της το: «Ο κ. Κ. και η ζωγραφική της ανηψιάς του».
Εμείς προτιμήσαμε το ...ψαχνό ως τίτλο. 

13.10.12

Δωροδοκία...
χρήμα-εξουσία-ληστεία
(*)

Όταν ο κ. Κ. έτυχε να μιλήσει σε μιά συντροφιά της εποχής του για την καθαρή γνώση, ανάφερε ότι αυτήν μπορεί να την αποχτήσει κανείς μονάχα σαν καταπολεμήσει τη δωροδοκία.
Ρώτησαν τότε μερικοί τον κ. Κ. πάνω στην κουβέντα, τί είν' εκείνο που χαρακτηρίζει την δωροδοκία.
Το χρήμα, αποκρίθηκε γρήγορα ο κ. Κ.
Τότε όλοι απόρησαν κι άρχισαν τα "ά!" και τα "ού!", μερικοί μάλιστα κούνησαν το κεφάλι τους αγαναχτισμένοι.
Αυτό δείχνει ότι όλοι περίμεναν ν' ακούσουν κάτι πιο ραφινάτο. Κι έτσι ομολόγησαν την επιθυμία τους: Ότι δηλαδή θα ήθελαν αυτοί που δωροδοκούνται να δωροδοκούνται με κάτι πιο ραφινάτο, πνευματικό, κι έτσι δεν θα ήθελαν να κατηγορήσουν κάποιον που δωροδοκήθηκε, ότι του λείπει το μυαλό.
Λένε ότι πολλοί δωροδοκούνται με τιμές και αξιώματα, που θα πει «όχι με λεφτά». Κι ενώ παίρνουν πίσω τα λεφτά από ανθρώπους που αποδείχτηκε ότι τα καταχράστηκαν, εκείνους που -το ίδιο καταχρηστικά- δέχτηκαν τιμές και αξιώματα δεν τους πειράζουν.
Γιαυτό και πολλοί που κατηγορήθηκαν ότι είναι εκμεταλλευτές, προτιμούν να μάς κάνουν να  πιστέψουμε ότι πήραν τα λεφτά για να μπορέσουν να κυβερνήσουν αντί να κατηγορηθούν ότι κυβέρνησαν για ν' αποκτήσουν λεφτά.
Ωστόσο ακόμα κι εκεί που το χρήμα ταυτίζεται με την εξουσία, η εξουσία δεν είναι κάτι που μπορεί να δικαιολογήσει τη ληστεία.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
(*) Ο Μπρέχτ δεν είχε βάλει τίτλο σ' αυτήν την ιστορία.
Ο τίτλος "διαφθορά" είναι των εκδοτών του βιβλίου, από την έκδοση του 1967 και μετά.
Εμείς προσθέσαμε τα υπόλοιπα του τίτλου.
Η επισήμανση της τελευταίας φράσης είναι επίσης δική μας και όχι του πρωτοτύπου.

6.9.12

Φιλική εξυπηρέτηση

Σαν παράδειγμα για τον σωστό τρόπο να βοηθάς τους φίλους ο κ. Κ. αφηγήθηκε τούτη την ιστορία:
Πήγαν κάποια παλικάρια σ' έναν γέρο Άραβα και του είπαν:
- Ο πατέρας μας πέθανε. Μας άφησε κληρονομιά δεκαεφτά γκαμήλες και στη διαθήκη του ορίζει να πάρει ο μεγαλύτερος τις μισές, ο δεύτερος το ένα τρίτο και ο μικρότερος το ένα ένατο. Τώρα δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε στη μοιρασιά, βγάλε λοιπόν εσύ την απόφαση.
Ο Άραβας σκέφτηκε και είπε:
- Καθώς βλέπω για να κάνετε σωστή μοιρασιά, σάς χρειάζεται άλλη μιά γκαμήλα. Εγώ έχω μιά μονάχα, μά... ας είναι, σάς την παραχωρώ. Πάρτε την, κάντε τη μοιρασιά και φέρτε σε μένα ό,τι περισσέψει.
Τα παλικάρια πήραν την γκαμήλα,  τον ευχαρίστησαν για τη φιλική εξυπηρέτηση και μοίρασαν μετά τις δεκαοχτώ γκαμήλες, έτσι που ο μεγαλύτερος πήρε τις μισές, που ήταν εννιά, ο δεύτερος το ένα τρίτο, που ήταν έξη, και ο μικρότερος το ένα ένατο που ήταν δυό.
Σαν χώρισαν όμως τις γκαμήλες είδαν με απορία ότι μία τους περίσσευε.
Αυτή την επέστρεψαν στον γέρο φίλο τους και τον ευχαρίστησαν πάλι.
Ο κ. Κ. είπε ότι αυτή ήταν μιά σωστή φιλική εξυπηρέτηση, γιατί δεν απαιτούσε μεγάλες θυσίες.

10.8.12

Αίσθημα δικαιοσύνης

Ο οικοδεσπότης του κ. Κ. είχε ένα σκύλο, που παρουσιάστηκε μιά μέρα με σκυμμένο το κεφάλι σαν ένοχος.
- Κάτι έχει κάνει, πρέπει αμέσως να του μιλήσετε με αυστηρότητα και πικρία!
είπε ο κ. Κ.
- Ναι μα δεν ξέρω τί έχει κάνει,
δικαιολογήθηκε ο οικοδεσπότης.
- Αυτό δεν το ξέρει ο σκύλος,
επέμενε ο κ. Κ.,
πρέπει να εκφράσετε αμέσως τη δυσαρέσκειά σας, αλλοιώς θα πληγωθεί το αίσθημα δικαιοσύνης του.